De geografische ontstaansgeschiedenis van het grondgebied van Armenië en Georgië gaat terug tot ruim 2500 voor Chr. De geschiedenis van de Armeniërs als volk gaat terug tot ongeveer 700 voor Christus. De afkomst van de Armeniërs is onduidelijk, maar ze worden bij de Kaukasusvolkeren geplaatst. In de eerste eeuw voor Christus was het Armeense rijk één van de machtigste rijken in Azië. In 301 was Armenië de eerste formele staat die het christendom aannam als officiële staatsgodsdienst, tien jaar voor Rome het christendom als godsdienst erkende.
In Georgië zijn er kerken en wijnkelders in overvloed in Georgië! Welke in de meerderheid zijn is niet bekend. Het feit dat er veel kerken zijn, zegt natuurlijk nog niets over de mate van religiositeit in het land. Toch speelt religie een grote rol in de Georgische samenleving, zowel voor jong als oud. Wie een kerk binnenloopt, komt vrijwel altijd terecht in een dienst of een ceremonie.
In zowel Armenië en Georgië ontmoeten we mensen met een missie, zien we indrukwekkende kathedralen & kloosters, maken we kennis met eigensoortige religieuze tradities, genieten we van de unieke natuur en prachtige vergezichten en zien we het grote contrast van het platteland ten opzichte van de mondaine hoofdsteden Yerevan en Tbilisi. Naast alle geuren en kleuren gaan we natuurlijk ook proeven. Beide landen bieden een scala aan streekgerechten waar we kennis mee zullen maken.
Vlucht van Amsterdam, via Kiev, naar Yerevan. Na aankomst op de luchthaven staat er een vertegenwoordiger van Makor Reizen klaar om ons op te vangen. Overnachting in het Regineh Hotel in Yerevan.
Dag 2 - Kennismaking met een vertegenwoordiger van de missie van “Sister Teresa” in Yerevan
Yerevan (o,d)
Na het ontbijt beginnen we de dag met een halve dagtocht door Yerevan. We bezoeken het Memorial en het Armeense Genocide museum. Dit is een herdenkingsplaats voor de slachtoffers van de Armeense volkerenmoord en ligt op een heuvel met prachtig uitzicht op Yerevan. Elk jaar op 24 april komen duizenden Armeniërs samen om de slachtoffers te herdenken. In 1995 is naast het Memorial het genocide museum geopend. Hier zien we duizenden documenten en foto’s, die laten zien hoe de Turkse regering de Armeense genocide (volkenmoord) heeft voorbereid en uitgevoerd. Hierna gaan we naar Matenadaran, een bewaarplaats en onderzoeksinstelling van oude Armeense en niet-Armeense manuscripten. Het is één van de oudste en rijkste manuscript collecties ter wereld. De collectie bestaat uit ongeveer 17.000 manuscripten die gaan over bijna alle aspecten van de oude Armeense cultuur en wetenschappen. De collectie gaat terug tot het begin van de 5e eeuw n.Chr. wanneer de Armeense heilige St. Mesrop Mashtots het Armeense alfabet ontwierp. Vervolgens bezoeken we een Brandy Fabriek waar we een rondleiding krijgen en Brandy zullen proeven. Aan het begin van de avond maken we kennis met een vertegenwoordiger van de missie van “Sister Teresa” in Yerevan. De missie zal ongeveer 30-40 minuten duren en achteraf is er tijd om vragen te stellen. Diner in een lokaal restaurant. Overnachting in Regineh Hotel in Yerevan.
Dag 3 - Demonstratie lavas bakken en het meemaken van een religieus concert
We rijden richting het zuiden naar Echmiadzin, het centrum van de Armeense kerk. Hier bezoeken we de Echmiadzin Kathedraal, de oudste Christelijke tempel van Armenië. De kathedraal is gebouwd in 301-303 door St. Grigor de verlichter, de eerste bisschop van de Armeniërs. Niet ver van de kathedraal staat de Hripsime kerk (7e eeuw). Deze kerk is vernoemd naar St. Hripsime, een volgeling van Jezus Christus. We rijden door de pittoreske Avan Canyon. We passeren enorme kliffen, exotisch ogende kloven en een groen plateau tot de Lavash rivier de Azat in zicht komt. We rijden verder naar Garni waar we zullen lunchen in een rustiek huis waar we een demonstratie lavas bakken krijgen (traditioneel dun Armeens brood). Hierna brengen we een bezoek aan de Pagan Tempel en het Geghard grot klooster. De Pagan Tempel, ook wel bekend als de Zonnetempel, werd gebouwd in opdracht van Keizer Nero in de 1e eeuw n. Chr., als eerbewijs aan de koning van Armenië en als dank voor diens steun in de strijd tegen de Parten. De oorspronkelijke tempel werd vernietigd door aardbevingen maar dankzij goed uitgevoerde restauraties zijn nog de Ionische zuilen te zien en een Romeins bad met mozaïeken vloer. Vanaf het plateau heeft u een adembenemend uitzicht op de Azat-rivier, 300 meter lager gelegen. Het Geghard klooster staat boven het ravijn van de Azat rivier. Eeuwen voor de komst van het Christendom, trokken kluizenaars zich terug van de wereld en zochten toevlucht in de natuurlijke holen van het gebied. Volgens de traditie bekeerde St. Gregory de kluizenaars en richtte hij het eerste klooster in de 4e eeuw op. Het klooster is opgenomen in de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Aan het einde van de middag bezoeken we Geghard waar we kunnen genieten van een speciaal georganiseerd religieus concert. Na het concert rijden we terug naar Yerevan. Diner in een lokaal restaurant. Overnachting in Regineh Hotel in Yerevan.
Dag 4 - Ontmoeting met een lokale priester in het Noravank klooster
Yerevan – Khor-Virap – Noravank (o,d)
Vandaag rijden we naar het zuiden naar Khor Virap. Khor-Virap is een oud klooster en één van de hoogtepunten van Armenië. Vanaf hier hebben we het beste uitzicht op Turkije en de tweelingpieken van de Bijbelse berg Ararat. De mensheid is hier herboren en Noach wordt beschouwd als de eerste toerist ter wereld. In het klooster Khor-Virap werd St. Gregory jarenlang gevangen gehouden voordat hij Armenië veranderde in het eerste Christelijke volk ter de wereld in 301 n. Chr. Hierna brengen we een bezoek aan het Noravank klooster. De naam betekent letterlijk ‘nieuw klooster’ en het is zonder twijfel één van de mooiste kloosters van Armenië, zowel door de architectuur en de versiering, maar zeker ook door de eenzame, schitterende ligging aan het einde van een indrukwekkende kloof. Het klooster is opgenomen in de Werelderfgoedlijst van UNESCO. In dit klooster hebben we een ontmoeting met een lokale priester. Diner in een lokaal restaurant. Overnachting in Regineh Hotel in Yerevan.
Dag 5 - Spirituele lezing op een theologische universiteit
Yerevan – Sevan – Sadakhlo – Tbilisi (o,d)
Vandaag verlaten we Armenië en rijden we via Sevan naar de Sdakhlo grensovergang. In Sevan genieten we van het indrukwekkende uitzicht op het Sevanmeer, ook wel de parel van Armenië genoemd. Op een theologische universiteit in Sevan krijgen we een spirituele lezing. Deze universiteit staat onder supervisie van de Armeense apostolische kerk. Vervolgens rijden we door naar het noorden en brengen we een bezoek aan het 10e-13e -eeuwse Haghpat-klooster, een historisch monument welke op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Het klooster is in de buurt van Tumanyan gelegen en dateert uit de periode van welvaart oftewel de Kiurkikian dynastie. Het klooster was, samen met het Sanahin klooster, een belangrijk onderwijscentrum. Er woonden ruim 500 monniken. Het klooster is gebouwd in Armeense religieuze architectuur. Hierna rijden we door naar de grens van Georgië. Na enkele grensformaliteiten wisselen we van bus en gids en rijden we naar Tbilisi. Welkomstdiner in een lokaal restaurant. Overnachting in Hotel City Center in Tbilisi.
Dag 6 - We dineren bij mensen thuis in Tbilisi
Tbilisi (o,d)
Na het ontbijt gaan we de hoofdstad van Georgië, Tbilisi, verkennen. Tbilisi ligt aan de rivier de Koera en bestond waarschijnlijk al in de 4de eeuw voor Christus. Tot 1936 was de naam van de stad Tiflis. In Tbilisi bezoeken we belangrijke religieuze en culturele plaatsen. Zo brengen we een bezoek aan de Metechi kerk. Deze werd gebouwd door koning Vakhtang Gorgasali in de 12e -13e-eeuw en betekent letterlijk “het gebied rond het paleis“. De kerk diende als residentie van de koning. We brengen een bezoek aan de Sulper badhuizen en de Sioni kathedraal. De Sioni kathedraal is een Orthodoxe kathedraal gewijd aan het hoogfeest ‘Ontslapen van de Moeder Gods’. De kathedraal is gebaseerd op een 13e-eeuwse versie die in de 17e tot de 19e eeuw nog enkele wijzigingen onderging. In de middag maken we een wandeling door de smalle staatjes van de oude stad en wandelen we langs de Rustaveli Avenue. We bezoeken de schatkamers van het staatsmuseum, waar de schatten van Kochi opgeborgen zijn. Op de eerste verdieping vinden we het “Museum van de Sovjet Bezetting”, waar we veel zullen leren over de geschiedenis van de Sovjet-Unie. Vandaag dineren we bij mensen thuis om te zien hoe Armeniërs leven. Overnachting in Hotel City Center in Tbilisi.
Dag 7 - Klooster van het kruis en een lunch bij een lokale wijnboer
Tbilisi – Mtskheta – Gori – Kutaisi (o,l,d)
We rijden door de Kartli regio, de grootste en meest bevolkte historische regio van Oost-Georgië en tevens het hart van Georgië, naar Mtskheta. Mtsketa is de oude hoofdstad van Oost-Georgië. In 337 na Christus vond hier de bekering van Georgië tot het Christendom plaats. Het wordt beschouwd als één van de belangrijkste religieuze centra van Georgië. We bezoeken verschillende historische en architecturale monumenten zoals het Jvari klooster. Dit klooster stampt uit de 6e-7e eeuw en staat op de top van een klif met uitzicht op de stad en de Svetitskhoveli kathedraal. Op deze plek werd door St. Nino het eerste Christelijke kruis in Georgië opgericht. Dit klooster is één van de belangrijkste bouwwerken in de vroegchristelijke architectuur van het land, de naam betekent ‘Klooster van het kruis’. De Svetitskhovely kathedraal dateert uit de 11e eeuw en is de belangrijkste kerk in Mtskheta. In de kathedraal zien we de overblijfselen van de mantel van Christus. Op deze plek zou de mantel zijn begraven, waaruit een enorme cederboom is ontstaan. Deze boom leverde het hout voor de pilaren in de kerk, Svetitskhovely betekent dan ook ‘leven gevende pilaar’ en is één van de mooiste voorbeelden van de kerkelijke architectuur van Georgië. De kathedraal was de plek waar de Georgische koningen werden gekroond en begraven.
Via Gori, de geboorteplaats van Josef Staling, rijden we naar Ateni voor een lunch bij een lokale wijnboer. De lunch zal bestaan uit zelfgemaakte gerechten en wijnen op zijn terras met uitzicht over de wijnvelden. De wijnen zijn volgens oude tradities, zonder gebruik te maken van moderne technieken of toevoegingen bereid. Deze wijnmaker maakt 2 soorten wijn die wij tijdens de lunch zullen proeven. Na de lunch en de wijnproeverij bezoeken we de Uplistsikhe grotten. Waarschijnlijk woonden hier 3000 jaar v. Chr. al mensen. Het zou dan ook één van de oudste nederzettingen van de Kaukasus zijn. Vanaf deze plek is er een weids uitzicht over de vruchtbare vallei. We rijden door naar Kutaisi waar we dineren in een lokaal restaurant. In de avond genieten we van een wandeling door het oude centrum van Kutaisi. Overnachting in Hotel Bagrati 1003 in Kutaisi.
Dag 8 - Klooster van de Maagd en een lunch bij een lokale familie
Kutaisi – Mestia (o,l,d) 5 uur rijden
Vandaag zullen vanwe Kutaisi verkennen. We brengen een bezoek aan het Galati klooster en de Bagratkathedraal. Het Galati klooster, ook wel het Klooster van de Maagd, is een Orthodox klooster dat werd gebouwd door koning David de Bouwer (1089-1125) in 1106. Het klooster is één van de belangrijkste culturele en onderwijskundige centra van het oude Georgië. Aan de academie werkten de beste Georgische wetenschappers, theologen en filosofen. In het klooster zijn nog steeds muurschilderingen en manuscripten uit de Middeleeuwen te zien. Sinds 1994 staat het klooster op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO evenals de Bagratkathedraal. De Bagratkathedraal staat op de Oekimerioni-heuvel en is naar koning Bagrat III genoemd. Eind 17e eeuw is de kathedraal verwoest door Ottomaanse troepen waarna hij in 1952 weer gerestaureerd is. Hierna gaan we naar Zugdidi waar we lunchen bij een lokale familie. We zullen zelf deelnemen aan een culinaire masterclass in het koken van lokale gerechten. Vervolgens rijden we door naar de Enguri-kloof waar de Svan-etnische groep is geëvolueerd. Ze werden afgesloten van de buitenwereld met hoge en ontoegankelijke bergen. Hierdoor is hun cultuur bijna intact gebleven. Ze staan bekend om hun ritueel van aanbidding van geesten, vruchtbaarheidsculten, de wolf en de stier en de poëtische muze – Dali, de goudharige godin van de jacht. We rijden verder naar Mestia maar maken onderweg nog een korte stop om een blik te werpen op de Engoeri-dam, het grootste bouwwerk in de Kaukasus. Deze is gebouwd op de Enguri rivier. De avond is ter vrije besteding. Vanuit het hotel kunt u een mooie avondwandeling maken. Diner en overnachting in hotel Chubu in Mestia.
Dag 9 - We rijden in jeeps naar Ushguli en lunchen bij een lokaal gezin
Mestia – Ushguli – Mestia (o,l,d) 4 uur rijden
We rijden in 4wd jeeps naar Ushguli. De weg ernaartoe is een waar avontuur! Deze gemeente bestaat uit 4 dorpen waar zo’n 200 mensen wonen. Ushguli ligt op 2200 meter boven zeeniveau en is het hoogste dorp van Europa. In Ushguli bevinden zich een aantal unieke architectonische en historische monumenten. Terwijl we door Ushguli rijden kunnen we genieten van een prachtig uitzicht op pittoreske middeleeuwse dorpjes en prachtige gletsjers. Ook maken we een wandeling door Usguli en omgeving. We lunchen bij een lokaal gezin en genieten van een rustieke lunch met lokaal gemaakte kaas (Sulguni). Na de lunch rijden we terug naar Mestia. Diner en overnachting in hotel Chubu in Mestia.
Dag 10 - Kutaisi, de vroegere hoofdstad van Georgië
Mestia – Kutaisi (o,d)
Na het ontbijt zullen we Mestia verkennen. We bezoeken het etnografisch en historisch museum van Mesti. Dit museum bevat een rijke verzameling iconen en andere schatten van Colchis. Na het bezoek aan het museum maken we een wandeling door de wijk Seti waar we een bezoek brengen aan de kerk van Lagami en de middeleeuwse woontoren Svan. Deze woontorens boden in de 12e en 13e eeuw bescherming tegen vijandige stammen. ‘s Middag rijden we naar Kutaisi, de vroegere hoofdstad van Georgië. Sinds 2012 is het parlement van Georgië hier gehuisvest. Diner in een lokaal restaurant. Overnachting in Hotel Bagrati 1003 in Kutaisi.
Dag 11 - Bezoek aan een plaatselijke pottenbakker
Kutaisi – Tbilisi (o,d)
We verlaten Kutaisi en rijden naar Tbilisi. Onderweg bezoeken we Ubisi, een klein dorp met een middeleeuws kloostercomplex welke is gesticht door St. Gregory van Khandzta. We zien hier een indrukwekkende muurschildering uit de 14de eeuw. Het klooster staat ook bekend om zijn honing, welke wordt gemaakt door de monniken. Vervolgens rijden we door naar het dorp Shrosha. Hier zijn we te gast bij een plaatselijke potenbakker. Door de unieke kleigrond werken alle dorpelingen op klei. De pottenbakker laat ons zien wat je allemaal kunt maken. Zoals een “Ovevri”, dit is een fermentatie en opslag voor wijn. Georgische “Ovevri-wijn” staat op de lijst van immaterieel erfgoed van de UNESCO werelderfgoedlijst. We rijden door naar Tbilisi waar u de rest van de dag vrij heeft. Diner en overnachting in Bridge Boutique Hotel in Tbilisi.
Dag 12
Tbilisi – Amsterdam (o)
Na het ontbijt zullen we uitchecken en rijden we naar de luchthaven voor onze vlucht naar Kiev. Met Ukraine International Airlines vliegen we naar Kiev. Vervolgens vliegen we verder naar Amsterdam.
NB. Programma onder voorbehoud van wijzigingen. Accommodaties onder voorbehoud van beschikbaarheid.
